Monday, May 18, 2020

Q37677 प्राेभिजनकाे दवावमा बैंककाे नाफा संकुचित

सबै बैंकहरुले नियामानुसारका आर्थिक वर्ष २०७६/७७ को तेस्रो त्रैमासिक विवरण प्रकाशित गरेका छन् । पूँजी, जगेडा, निक्षेप, कर्जा तथा सापटी, प्रति शेयर आय जस्ता विभिन्न तथ्यांकहरु र तिनको वार्षिक तथ्यांक तुलना पनि प्रस्तुत भइसकेका छन् । लगानीकर्ताहरुले विभिन्न माध्यमबाट तिनको पर्याप्त जानकारी हासिल गरिसक्नु भएको होला । तर यस त्रैमासको विवरणमा धेरैले बिर्सिएको भनेको राज्यको निर्देशनमा बैंकहरुले उठाउन नसकेको कर्जा तथा सापटी र ब्याज तथा त्यसको आयव्ययमा असर हो । यस सम्बन्धमा खासै टिप्पणी र विश्लेषण पढ्न पाइएको छैन । बैंकहरुको घटेको मुनाफा र अत्यासलाग्दो नकारात्मक वितरणयोग्य मुनाफाको तथ्यांक प्रस्तुत गर्दैगर्दा त्यसको वास्तविकता र कारण नकेलाउने हो भने हामीले गर्ने विश्लेषण र सोको आधारमा लिइने लगानी निर्णय गलत हुने जोखिम पनि छ । अहिलेको तथ्यांकलाई नै देखाएर किन्न चाहनेहरुले अत्याउने र जोखिमवहन क्षमता कमजोर भएका लगानीकर्ताहरुले आत्तिएर बेच्ने अवस्था सिर्जना नहोस् अनि सिर्जित जोखिम र सम्भावित अवस्थाको सहि विश्लेषण गर्न सघाउन यहाँ सामान्य तथ्यांकका साथै बैंकहरुको व्यवसायिक अवस्था झल्काउने मुख्य सूचकहरु प्रस्तुत गरिएको छ । 

यो त्रैमासमा बैंकिग क्षेत्रमा ध्यानदिनुपर्ने प्राइम कमर्सियल बैंकले कैलास विकास बैंकलाई प्राप्ति गरी संयुक्त विवरण प्रकाशित गरेको छ भने ग्लोवलआईएमईको व्यवसाय र मुनाफामा जनताको प्रभाव देखिन थालेको छ । यसै वर्ष ओम विकास बैंक प्राप्ति गरेको एनएमबीको व्यवसाय र नाफाको विस्तार भने सोचे अनुरुप देखिन सकेको छैन् । 

चुक्ता पूँजी, सामान्य जगेडा कोष, ग्राहक निक्षेप र ग्राहक कर्जामा परिवर्तन 

कैलास विकास बैंकलाई प्राप्ति गरी २०७६ फागुन २९ गतेबाट संयुक्त कारोवार गरेको प्राइम कमर्सियल बैंकले केहि सूचकहरुमा त्रैमासिक वृद्धिदरको आधारमा सबैलाई उछिनेको छ । अहिले पनि चुक्ता पूँजी १८.९८ अर्ब, २०१ अर्बको ग्राहक निक्षेप, १९५ अर्बको ग्राहक कर्जा तथा सापटी सहित ग्लोवलआईएमईले सबैलाई पछाडि पारेको छ भने सामान्य जगेडामा १४.१८ अर्ब सहित नेपाल बैंकले उछिनेको छ । सिभिल चारै सूचकमा सबैभन्दा कमजोर छ । सिभिलको जगेडा कोषसँगै निक्षेप र कर्जा समेत घटेको छ । 

यस त्रैमासमा कैलास प्राप्ति गरेकाे प्राइम र बाेनस समायाेजन गरेका बैंकहरूकाे समेत ९.७३ अर्बले पूँजी बढेकाे छ । बैंकहरुको जगेडा कोष भने औसतमा १८.३२ प्रतिशतले बढेको छ, सबैभन्दा बढी प्राइमको २२५.४१ अर्ब (७०.५१%) ले बढेको छ, भने सिभिलको सामान्य घटेको छ । यस त्रैमासमा बैंकहरुमा करिव १.२५ खर्बले निक्षेप र कर्जा तथा सापटि १.३८ खर्बले बढेको देखिन्छ । प्राइमको निक्षेप ३४.३८ अर्बले बढ्दा सेञ्चुरीको करिव २.४७ अर्बले घटेको छ । कर्जा तथा सापटी पनि प्राइमको ३० अर्बले बढ्दा सेञ्चुरीको १.३९ अर्बले घटेको छ ।

तेस्राे त्रैमासकाे पूँजी, सामान्य जगेडा काेष, निक्षेप, कर्जा तथा सापट र त्रैमासिक परिवर्तन
Bank
Capital
(Rs. Billion)
General Reserve
(Rs. Billion)
Deposit from Customer
(Rs. Billion)
Loan & Advances to Customer (Rs. Billion)
Q3 Amt
Chg Amt
%
Q3 Amt
Chg Amt
%
Q3 Amt
Chg Amtt
%
Q3 Amt
Chg Amt
%
ADBL
9.56
-
-
10.44
0.02
0.20
130.52
3.30
2.60
121.40
6.03
5.23
BOKL
8.55
-
-
5.21
0.69
15.39
89.77
0.56
0.63
78.72
1.83
2.38
CBL
8.00
(0.00)
(0.00)
1.60
(0.01)
(0.76)
49.85
2.10
4.41
51.01
3.25
6.80
CCBL
8.42
-
-
1.80
0.42
30.36
58.77
(2.47)
(4.04)
58.11
(1.40)
(2.35)
CZBL
8.62
-
-
3.49
0.61
21.16
77.84
2.24
2.97
75.01
5.92
8.56
EBL
8.47
-
-
7.82
0.55
7.57
140.06
(1.13)
(0.80)
114.60
0.27
0.24
GBIME
18.98
-
-
9.14
1.66
22.13
201.60
4.19
2.12
195.19
4.66
2.45
HBL
9.37
0.85
10.00
6.79
0.67
11.00
116.32
3.60
3.19
105.82
8.10
8.29
KBL
9.55
-
-
3.05
0.81
35.87
85.51
4.83
5.99
89.71
8.78
10.85
LBL
9.81
-
-
2.40
0.09
4.04
97.36
9.13
10.35
90.99
5.93
6.98
MBL
8.46
-
-
2.80
0.75
36.25
99.85
2.33
2.39
92.50
4.95
5.65
Mega
10.39
-
-
1.91
0.01
0.64
85.07
4.86
6.06
78.74
4.55
6.13
Nabil
10.10
-
-
12.77
1.10
9.42
171.02
6.70
4.08
149.39
8.00
5.66
NBB
8.50
0.41
5.04
4.29
0.60
16.41
63.30
0.17
0.27
59.81
1.87
3.23
NBL
9.81
-
-
14.18
0.66
4.85
122.70
5.58
4.76
101.68
3.22
3.27
NCC
9.35
1.22
17.38
3.12
0.54
20.98
66.06
2.44
3.84
66.49
1.60
2.46
NIB
14.25
0.03
0.22
11.58
1.47
14.59
156.78
6.83
4.55
138.19
5.59
4.21
NICA
9.72
-
-
6.07
1.10
22.08
186.82
8.07
4.52
161.19
9.73
6.43
NMB
13.95
2.42
25.17
6.33
1.12
21.53
127.93
1.50
1.19
115.57
1.93
1.70
PCBL
13.99
4.30
53.51
5.45
2.25
70.51
114.73
34.38
42.79
111.00
30.09
37.19
Pravu
10.32
-
-
4.53
0.68
17.61
118.07
2.57
2.23
99.40
4.68
4.94
Sanima
8.80
-
-
3.25
0.83
34.27
100.81
1.51
1.52
92.12
3.41
3.84
SBI
8.96
0.51
6.00
5.17
1.06
25.89
107.00
2.36
2.25
95.22
0.98
1.04
SBL
9.79
-
-
4.82
0.97
25.05
130.35
3.80
3.00
124.39
6.02
5.09
SCB
8.01
-
-
5.14
0.04
0.78
85.51
4.97
6.18
57.57
3.28
6.04
SRBL
8.97
-
-
3.54
0.61
20.75
86.36
4.20
5.11
80.14
4.55
6.02
RBB
9.00
-
-
13.24
0.76
6.11
200.46
5.56
2.85
148.63
0.73
0.49
Total
271.68
9.73
117.32
159.93
20.06
494.69
3,070.43
124.17
124.98
2,752.57
138.56
152.83
Average
10.06
0.36
4.35
5.92
0.74
18.32
113.72
4.60
4.63
101.95
5.13
5.66
ChgAmount = Change amount from Q2 (Q3-Q2), % = percentage change over Q2

खुद व्याज आय, संचालन मुनाफा र अवधिको मुनाफा (खुद मुनाफा) मा परिवर्तन 

कर्जा तथा सापटी विस्तार र अंकको आधारमा खुद व्याज आय बढेको देखिए पनि पाकेको ब्याजको वास्तविक असुली हुनसकेन । राज्यले नै सावाँ र ब्याज तिर्ने अवधीमा सहुलियत दिएसँगै तिर्न नसक्नेसँगै सक्नेले तिरेनन् भने तिरेकाले समेत फिर्तासम्म लगेका छन् । यस्तै तिरिएको ब्याजमा १० प्रतिशतको छुटले खुद ब्याज आए केहि प्रभावित भयो । यसको साथै विषम परिस्थितिले गर्दा सावाँ पनि उठन सकेन् । जसको लागि नियामकले खराब कर्जाको जोखिम अनुरुप प्रोभिजनमा सहुलियत दिएता पनि कतिपय बैंकले जोखिम व्यवस्थापनका लागि प्रोभिजन गरे भने केहिले गरेनन् । जसले गर्दा बैंकहरुको कर्जा विस्तारको तुलनामा खुद व्याज आयभन्दा संचालन मुनाफा, अवधिको मुनाफा र वितरणयोग्य मुनाफा उल्लेख्य प्रभावित भएको छ । उल्लेख्य नियामकीय रकम छुट्याउनु पर्दा बिओके, लक्ष्मी, सिद्धार्थ, सनराइज र नेपाल बैंकको वितरणयोग्य रकम ऋणात्मक हुनपुगेको छ । 

यस अवधिमा 
  • खुद ब्याज सबैभन्दा बढि राष्ट्रिय बाणिज्य बैंकले ६.९७ अर्ब र ६ अर्ब ग्लोवलआईएमईले तथा सबैभन्दा कम १.७१ अर्ब सिभिलले कमायो ।
  • संचालन मुनाफा नविलले बढि ४.५ अर्ब र कम सिभिलले ५४ करोडमात्र कमायो ।
  • अवधिको मुनाफा सबैभन्दा बढि नविलले ३.१६ अर्ब र ग्लोवलआईएमईले ३.१५ तथा सबैभन्दा कम ३६ करोड सिभिलले कमायो ।
  • वितरणयोग्य मुनाफा सबैभन्दा बढि नविलको २.१ अर्ब र कम ४१ करोडले ऋणात्मक लक्ष्मीको रहेको छ ।

तेस्राे त्रैमासकाे खुद ब्याज अाय, संचालन मुनाफा, खुद मुनाफा र वितरणायाेग्य मुनाफा परिवर्तन
Bank
Net Interest (Rs. Billion)
Operating Profit (Rs. Billion)
Profit for Period (Rs. Billion)
Free Profit (Rs. Billion)
Q3 Amt
Chg Amt
%
Q3 Amt
Chg Amt
%
Q3 Amt
Chg Amt
%
Q3 Amt
Chg Amt
%
ADBL
4.36
1.19
37.53
2.70
0.72
36.13
2.04
0.46
28.97
1.26
0.11
9.62
BOKL
2.88
0.95
48.94
1.24
(0.03)
(2.08)
0.87
(0.01)
(1.17)
(0.09)
(0.69)
(115.19)
CBL
1.71
0.52
43.26
0.54
0.09
20.71
0.36
0.04
14.00
(0.19)
(0.32)
(245.43)
CCBL
2.25
0.72
47.37
1.27
0.36
39.36
0.92
0.27
40.83
0.13
(0.29)
(68.29)
CZBL
2.24
0.81
56.11
1.52
0.57
59.33
1.09
0.40
58.68
0.41
(0.21)
(33.83)
EBL
4.35
1.44
49.75
3.36
1.20
55.82
2.35
0.84
55.82
0.94
0.08
9.10
GBIME
6.00
2.45
69.17
3.80
1.43
60.20
3.15
1.02
47.57
0.58
(0.63)
(52.05)
HBL
3.84
1.26
49.04
3.09
0.97
45.79
2.32
0.57
32.98
0.83
(0.10)
(10.82)
KBL
2.75
0.93
51.00
1.49
0.35
31.29
1.01
0.21
26.11
0.05
(0.61)
(93.16)
LBL
2.61
0.87
49.65
1.57
0.27
21.13
1.09
0.19
20.70
(0.41)
(1.00)
(169.29)
MBL
3.04
1.05
52.95
1.78
0.54
44.10
1.17
0.35
41.98
0.19
(0.42)
(68.96)
Mega
3.18
1.05
49.28
2.08
0.72
52.79
1.45
0.50
52.71
0.46
(0.17)
(26.58)
Nabil
5.37
1.92
55.59
4.50
1.59
54.79
3.16
1.12
54.70
2.10
0.64
43.60
NBB
2.14
0.79
57.98
1.46
0.34
29.91
1.01
0.20
24.42
0.03
(0.41)
(93.61)
NBL
4.22
1.47
53.67
2.65
0.92
52.80
2.00
0.64
47.63
(0.06)
(0.75)
(109.07)
NCC
2.51
0.84
50.49
1.64
0.59
55.23
1.17
0.41
54.15
0.31
(0.22)
(41.87)
NIB
4.54
1.47
48.07
3.57
1.18
49.77
2.50
0.83
49.78
0.25
(0.60)
(70.70)
NICA
5.52
1.88
51.41
3.60
0.70
24.14
2.50
0.49
24.12
0.41
(0.67)
(62.06)
NMB
4.30
1.56
57.10
1.88
0.36
23.87
1.88
0.25
15.11
0.59
(0.53)
(47.36)
PCBL
3.34
1.18
54.34
2.90
1.04
56.24
2.03
0.73
56.11
0.64
(0.22)
(25.95)
Pravu
3.60
1.14
46.42
2.08
0.58
38.37
1.46
0.38
34.85
0.77
(0.26)
(24.98)
Sanima
3.24
1.07
49.57
2.30
0.67
41.50
1.62
0.47
41.07
0.58
(0.37)
(39.35)
SBI
3.14
1.04
49.39
2.05
0.64
44.98
1.44
0.44
43.71
0.10
(0.63)
(85.83)
SBL
4.19
1.41
50.89
1.98
0.46
30.17
1.34
0.31
30.53
(0.15)
(0.73)
(126.65)
SCB
2.79
0.96
52.14
2.58
0.82
46.92
1.80
0.58
46.92
1.31
0.28
27.43
SRBL
2.99
0.95
46.25
1.33
(0.01)
(0.78)
0.94
(0.01)
(0.96)
(0.18)
(0.69)
(133.82)
RBB
6.97
1.91
37.77
4.17
1.10
35.97
3.04
0.83
37.42
1.16
0.07
5.95
Total
98.08
32.83
63.11
18.18
45.70
12.49
12.01
(9.35)
Average
3.63
1.22
50.56
2.34
0.67
38.83
1.69
0.46
36.25
0.44
(0.35)
(61.08)
ChgAmount = Change amount from Q2 (Q3-Q2), % = percentage change over Q2

प्रतिशेयर आधारभूत इपिएस, वितरणयोग्य इपिएस, नेटवर्थ, पूँजीकोष र एनपिएलमा परिवर्तन

आधारभूत सूचकहरुको निर्धारक र लगानीकर्ताहरुको मुख्य चासो रहने प्रतिशेयर आय (इपिएस) तेस्रो त्रैमासमा औसत रु २२.३१ देखिन्छ, जुन दोस्रो त्रैमासभन्दा रु २.९१ ले घटेको छ । बैंकहरुको चुक्ता पुँजीमा वृद्धिको अनुपातमा मुनाफामा कम वृद्धि, थप प्रोभिजन, आदिले इपिएस घटेको अनुमान गर्न सकिन्छ । इपिएस भन्दा वितरणयोग्य मुनाफामा उल्लेख्य कमी आएको छ । नेटवर्थमा एनएमबीको धेरै घटेको देखिए पनि त्यति उल्लेख्य प्रभाव देखिएको छैन । बैंकहरुको पूँजीकोष भने निकै कसिन पुगेको देखिन्छ । सबैभन्दा धेरै पूँजी भएको ग्लोवलआईएमई र नविलको समेत ११ प्रतिशतको नजिक पुगेबाट बैंकको व्यवसायले थप पूँजीको माग गर्ने देखिन्छ। 

यस अवधिमा 
  • इपिएस सबैभन्दा बढि राष्ट्रिय बाणिज्य बैंकको रु ४४.९६ र नविलको रु ४१.७१ तथा सबैभन्दा कम सिभिलको रु ६.०१, औसत रु २२.३१
  • वितरणयोग्य प्रतिशेयर इपिएस सबैभन्दा बढि नविलको रु २७.६७ तथा सबैभन्दा कम लक्ष्मीको रु ५.५७ ऋणात्मक, औसत रु ५.८७
  • नेटवर्थ सबैभन्दा बढि नेपाल बैंकको रु २९६.६३ तथा कम सिभिलको रु १२४.६४, औसत रु १६९.४८
  • पूँजीकोष सबैभन्दा कम नविल बैंकको ११.१७% र बढि कृषिको १९.८२%, औसत १३.५४% निष्कृय कर्जा सबैभन्दा कम नेपाल एसविआई बैंकको ०.१९% र बढि राष्ट्रिय बाणिज्य बैंकको ४.६४%, औसत १.७२%

तेस्राे त्रैमासकाे इपिएस, वितरणयाेग्य इपिएस, नेटवर्थ, पूँजीकाेष, निष्रकृय कर्जा र पिइ परिवर्तन
Bank
EPS (Rs)
EPS (Rs) FP
Networth (Rs)
CAR (%)
NPL (%)
PE
Q3
Chg
%
Q3
Chg
%
Q3
Chg
%
Q3
Chg
%
Q3
Chg
%
09.12.76
ADBL
25.90
(4.64)
(15.63)
14.15
0.11
9.62
234.67
(21.05)
(8.23)
19.82
(0.57)
(2.80)
3.65
(0.26)
(6.65)
14.21
BOKL
13.63
(7.05)
(34.09)
(1.42)
(0.69)
(115.19)
159.92
0.07
0.04
13.82
0.02
0.14
1.53
(0.01)
(0.65)
15.99
CBL
6.01
(1.89)
(23.92)
(3.18)
(0.32)
(245.43)
124.64
0.42
0.34
14.75
(1.17)
(7.35)
2.96
0.27
10.04
22.96
CCBL
14.51
(0.94)
(6.08)
2.12
(0.29)
(68.29)
129.72
2.72
2.14
14.48
(0.26)
(1.76)
2.19
0.52
31.14
10.96
CZBL
16.87
0.92
5.77
6.36
(0.21)
(33.83)
145.77
4.64
3.29
14.21
1.43
11.19
0.97
(0.02)
(2.02)
10.67
EBL
37.10
1.38
3.87
14.82
0.08
9.10
216.99
9.95
4.81
12.62
0.29
2.35
0.20
0.04
25.00
16.54
GBIME
22.16
(0.37)
(1.64)
4.07
(0.63)
(52.05)
150.65
5.42
3.73
11.20
(0.27)
(2.35)
1.14
(0.06)
(5.00)
11.19
HBL
32.96
(7.94)
(19.41)
11.79
(0.10)
(10.82)
184.50
(23.70)
(11.38)
13.42
(1.31)
(8.89)
1.11
(0.17)
(13.28)
15.17
KBL
14.13
(2.68)
(15.94)
0.63
(0.61)
(93.16)
132.65
2.01
1.54
13.06
1.54
13.37
0.98
(0.06)
(5.77)
12.53
LBL
14.81
(3.60)
(19.55)
(5.57)
(1.00)
(169.29)
136.76
2.86
2.14
12.69
(0.48)
(3.64)
1.78
0.90
102.27
13.50
MBL
18.39
(1.04)
(5.35)
2.97
(0.42)
(68.96)
136.01
4.13
3.13
12.80
(0.68)
(5.04)
0.45
-
-
11.69
Mega
18.62
0.33
1.80
5.90
(0.17)
(26.58)
132.19
4.94
3.88
12.56
(1.16)
(8.45)
1.32
(0.17)
(11.41)
11.49
Nabil
41.71
1.27
3.14
27.67
0.64
43.60
247.21
10.53
4.45
11.17
(0.36)
(3.12)
0.63
(0.12)
(16.00)
16.81
NBB
15.77
(4.20)
(21.03)
0.44
(0.41)
(93.61)
151.23
(5.19)
(3.32)
12.88
(0.07)
(0.54)
2.76
0.84
43.75
12.49
NBL
27.13
(0.44)
(1.60)
(0.84)
(0.75)
(109.07)
296.63
(0.92)
(0.31)
15.90
(1.51)
(8.67)
2.64
(0.02)
(0.75)
9.25
NCC
16.62
(1.98)
(10.65)
4.35
(0.22)
(41.87)
139.48
(16.70)
(10.69)
12.76
(0.44)
(3.33)
2.75
(0.07)
(2.48)
10.71
NIB
23.35
(0.08)
(0.34)
2.31
(0.60)
(70.70)
192.07
8.04
4.37
12.59
(0.78)
(5.83)
2.67
(0.23)
(7.93)
15.97
NICA
34.34
(7.16)
(17.25)
5.59
(0.67)
(62.06)
169.31
4.44
2.69
12.11
(0.64)
(5.02)
0.75
0.29
63.04
14.44
NMB
18.00
(10.38)
(36.58)
5.62
(0.53)
(47.36)
146.83
(41.72)
(22.13)
14.26
(1.79)
(11.15)
2.48
0.52
26.53
20.94
PCBL
19.36
(7.50)
(27.92)
6.11
(0.22)
(25.95)
144.62
(13.79)
(8.71)
12.98
(0.25)
(1.89)
0.97
(0.48)
(33.10)
13.02
Pravu
18.93
(2.12)
(10.07)
10.02
(0.26)
(24.98)
151.69
4.08
2.76
11.56
(0.34)
(2.86)
2.95
(0.17)
(5.45)
11.89
Sanima
24.52
(1.55)
(5.95)
8.74
(0.37)
(39.35)
144.24
5.18
3.73
12.46
(0.32)
(2.50)
0.36
(0.05)
(12.20)
13.21
SBI
21.41
(2.28)
(9.62)
1.55
(0.63)
(85.83)
163.68
(4.72)
(2.80)
14.74
1.76
13.56
0.19
0.02
11.76
19.24
SBL
18.25
(2.73)
(13.01)
(2.09)
(0.73)
(126.65)
153.44
2.72
1.80
11.86
(1.00)
(7.78)
2.24
0.69
44.52
15.84
SCB
30.00
(0.63)
(2.06)
21.86
0.28
27.43
185.78
6.75
3.77
17.05
0.97
6.03
0.22
0.05
29.41
19.67
SRBL
13.91
(7.15)
(33.95)
(2.61)
(0.69)
(133.82)
141.99
(0.27)
(0.19)
14.47
(0.67)
(4.43)
1.32
(0.37)
(21.89)
16.75
RBB
44.96
(4.11)
(8.38)
17.15
0.07
5.95
263.42
9.18
3.61
13.26
0.11
0.84
4.64
(0.13)
(2.73)
-
Average
22.31
(2.91)
(12.05)
5.87
(0.35)
(61.08)
169.48
(1.48)
(0.58)
13.54
(0.29)
(1.85)
1.70
0.06
8.89
13.99
नाेटः चेन्ज भनेकाे दाेस्राे र तेस्राेकाे फरक । प्रतिशत दाेस्राेकाे अाधारमा तेस्राे

बन्दाबन्दी एउटा हिस्सा भोगिसकेको तर अर्को हिस्सालाई लेखांकन गर्न बाँकी बैंकहरुको वित्तीय विवरण आव २०७६÷७७ लाई कस्तो हुन्छ?, कति मुनाफा र लाभांस क्षमता राख्छ? निकै अन्यौलपूर्ण छ । यसमा सरकार र नियामकको नीतिले पनि भूमिका खेल्नेछ । व्यवसाय विस्तारमा बैंकहरु अगाडि देखिए पनि मुनाफा प्रभावित हुने र शेयरधनीहरुले लाभांस गुमाउने अवस्था भने रहने छ । हुनतः तेस्रो त्रैमास भनेको लगानी व्यवस्थापनका हिसावले महत्वपूर्ण हो, तर विषम र अन्यौलपूर्ण अवस्थाले विद्यमान लगानी पुनरावलोकन र सार्ने वा नसार्ने अर्को अन्यौल थपिएको छ । यस त्रैमासमा बैंकहरुको जोखिम मूल्यांकन, नियामकीय सहुलियत र जोखिम व्यवस्थापन रणनीतिका आधारमा इम्पेरमिेन्ट (खुद प्रोभिजन) को लेखांकन गरिएको हुँदा कतिपय बैंकको आधारभूत सूचकहरुमा उल्लेख्य परिवर्तनले समग्र तथ्यांकीय अवस्थामा पनि परिर्वतन आएको छ, यो लगानी प्राथमिकतामा पनि देख्न सकिन्छ ।

बैंकहरूकाे तेस्राे त्रैमासकाे समग्र अवस्था 
Bank
Capital
(Rs. Billion)
General Reserve
(Rs. Billion)
Customer
Deposit
(Rs. Billion)
Loan & Advances (Rs. Billion)
Net Interest (Rs. Billion)
Operating Profit
Profit Period
(Rs. Billion)
Free Profi
(Rs. Billion)
EPS (Rs)
FP
EPS (Rs)
Networth (Rs)
CAR (%)
NPL (%)
PE
Rank
Nabil
10.10
12.77
171.02
149.39
5.37
4.50
3.16
2.10
41.71
27.67
247.21
11.17
0.63
16.81
1
GBIME
18.98
9.14
201.60
195.19
6.00
3.80
3.15
0.58
22.16
4.07
150.65
11.20
1.14
11.19
2
EBL
8.47
7.82
140.06
114.60
4.35
3.36
2.35
0.94
37.01
14.82
216.99
12.62
0.20
16.54
3
NICA
9.72
6.07
186.82
161.19
5.52
3.60
2.50
0.41
34.34
5.59
169.31
12.11
0.75
14.44
4
ADBL
9.56
10.44
130.52
121.40
4.36
2.70
2.04
1.26
25.90
14.15
234.67
19.82
3.65
14.21
5
NIB
14.25
11.58
156.78
138.19
4.54
3.57
2.50
0.25
23.35
2.31
192.07
12.59
2.67
15.97
6
HBL
9.37
6.79
116.32
105.82
3.84
3.09
2.32
0.83
32.96
11.79
184.50
13.42
1.11
15.17
7
NBL
9.81
14.18
122.70
101.68
4.22
2.65
2.00
(0.06)
27.13
(0.84)
296.63
15.90
2.64
9.25
8
SCB
8.01
5.14
85.51
57.57
2.79
2.58
1.80
1.31
30.00
21.86
185.78
17.05
0.22
19.67
9
PCBL
13.99
5.45
114.73
111.00
3.34
2.90
2.03
0.64
19.36
6.11
144.62
12.98
0.97
13.02
10
Pravu
10.32
4.53
118.07
99.40
3.60
2.08
1.46
0.77
18.93
10.02
151.69
11.56
2.95
11.89
11
NMB
13.95
6.33
127.93
115.57
4.30
1.88
1.88
0.59
18.00
5.62
146.83
14.26
2.48
20.94
12
Sanima
8.80
3.25
100.81
92.12
3.24
2.30
1.62
0.58
24.52
8.74
144.24
12.46
0.36
13.21
13
Mega
10.39
1.91
85.07
78.74
3.18
2.08
1.45
0.46
18.62
5.90
132.19
12.56
1.32
11.49
14
SBL
9.79
4.82
130.35
124.39
4.19
1.98
1.34
(0.15)
18.25
(2.09)
153.44
11.86
2.24
15.84
15
SBI
8.96
5.17
107.00
95.22
3.14
2.05
1.44
0.10
21.41
1.55
163.68
14.74
0.19
19.24
16
MBL
8.46
2.80
99.85
92.50
3.04
1.78
1.17
0.19
18.39
2.97
136.01
12.80
0.45
11.69
17
CZBL
8.62
3.49
77.84
75.01
2.24
1.52
1.09
0.41
16.87
6.36
145.77
14.21
0.97
10.67
18
NCC
9.35
3.12
66.06
66.49
2.51
1.64
1.17
0.31
16.62
4.35
139.48
12.76
2.75
10.71
19
KBL
9.55
3.05
85.51
89.71
2.75
1.49
1.01
0.05
14.13
0.63
132.65
13.06
0.98
12.53
20
NBB
8.50
4.29
63.30
59.81
2.14
1.46
1.01
0.03
15.77
0.44
151.23
12.88
2.76
12.49
21
BOKL
8.55
5.21
89.77
78.72
2.88
1.24
0.87
(0.09)
13.63
(1.42)
159.92
13.82
1.53
15.99
22
CCBL
8.42
1.80
58.77
58.11
2.25
1.27
0.92
0.13
14.51
2.12
129.72
14.48
2.19
10.96
23
LBL
9.81
2.40
97.36
90.99
2.61
1.57
1.09
(0.41)
14.81
(5.57)
136.76
12.69
1.78
13.50
24
SRBL
8.97
3.54
86.36
80.14
2.99
1.33
0.94
(0.18)
13.91
(2.61)
141.99
14.47
1.32
16.75
25
CBL
8.00
1.60
49.85
51.01
1.71
0.54
0.36
(0.19)
6.01
(3.18)
124.64
14.75
2.96
22.96
26
RBB
9.00
13.24
200.46
148.63
6.97
4.17
3.04
1.16
44.96
17.15
263.42
13.26
4.64
-
Total
271.68
159.93
3,070.43
2,752.57
98.08
63.11
45.70
12.01
Average
10.06
5.92
113.72
101.95
3.63
2.34
1.69
0.44
22.34
5.87
169.48
13.54
1.70
13.97

विकास न्यूज डटकममा प्रकाशित बैंकहरुको व्यवसायिक विकास र प्रभावलाई मुख्य रुपमा इंगित गर्ने कर्जा तथा सापटि, प्रोभिजन, मुनाफा र वितरणयोग्य मुनाफाका वार्षिक विन्दुगत परिवर्तन हेर्दा केहिमा सामान्य र केहिमा अत्यासलाग्दो नकारात्मक प्रभाव देखिन्छ । तर यो नै पूर्ण होइन, आगामी त्रैमाससम्ममा बन्दाबन्दीको अवस्था र राज्यको नीतिका आधारमा तथ्यांकहरु परिवर्तन हुनेछन् ।

तालिका साभारः https://www.bikashnews.com/2020/05/17/215213.html 

तालिका साभारः https://www.bikashnews.com/2020/05/20/215784.html 

यो तथ्यांकीय विश्लेषण व्यक्तिगत प्रयोजनका लागि गरिएको सामान्य अध्ययन हो । लगानी निर्णय गर्दा आफ्नो जोखिम लिने क्षमता, उदेश्य, रकमको स्रोत जस्ता धेरैपक्षमा ध्यान दिनुपर्छ । तथ्यांकलाइ पुनः विश्लेषण गर्न नबिर्सनु होला ।

Sunday, May 17, 2020

लगानीकर्ताहरूका झिनामसिना कुराहरू

लगानीकर्ताहरूका झिनामसिना कुराहरू
कोभिड–१९ बाट अर्थतन्त्रसँगै धितोपत्र बजार पनि प्रभावित हुन्छ नै । प्रभावको प्रकृति र गहिराइ सूचीकृत कम्पनीहरूमा बन्दाबन्दीको प्रभाव, त्यसपछिको व्यावसायिक अवस्था, मुनाफा र लाभांश क्षमतासँगै लगानीकर्ता र कारोबारीहरूको मनोबलमा निर्भर हुनेछ । प्रकाशित वित्तीय विवरणहरूले कम्पनीहरूको मुनाफा र व्यवसायमा प्रभावसहितको धूमिल तस्बिर पस्केको छ, तर वास्तविकता अनिश्चित र अन्योलपूर्ण छ ।

राज्यको अत्यावश्यकबाहेकका सेवा बन्द र बन्दाबन्दीसँगै २०७६ चैत १० देखि बन्द सेयर बजार पचासौं दिन २०७७ वैशाख ३० गते खुलेर पुनः जेठ १ गतेबाट बन्द छ । बजार बन्द हुनुमा बन्दाबन्दीसँगै क) विश्वस्तरीय र पूर्ण स्वचालित भनिए पनि विद्यमान प्रणालीमा किनेको सेयर र बेचेको पैसा भुक्तानी तथा राफसाफका लागि भौतिक उपस्थिति वा तेस्रो पक्षको सेवा लिनैपर्ने कारोबार र राफसाफका प्रणालीगत कमजोरी, ख) आमलगानीकर्ताको प्रविधिगत ज्ञान र पहुँचमा कमीले अनलाइन प्रणालीको न्यून प्रयोगजस्ता अनेक प्राविधिक र व्यवहारिक कारणहरूसमेत जिम्मेवार छन् । हुन त आमलगानीकर्ताहरूको हितमा बन्द भनिएको धितोपत्र बजार तिनको स्वस्थ सहभागिताको सम्भावना नहुँदै किन खुलाइयोे र पुनः बन्द गरियो, आधिकारिक जवाफ आएको छैन् । अनलाइन कारोबार र विद्युतीय भुक्तानीको व्यवस्थासहित खुला भनिएको बजारलाई दुई दिनको कारोबारले जिस्क्याउँदै अनुमान र यथार्थताबीचको गहिरो खाडल रहेको प्रस्ट्याएको छ । बोर्डले तत्काल यथार्थताको अध्ययन, प्रणालीको छानबिन गरी तथ्य बाहिर ल्याउनुपर्छ । निर्णयमा परिपक्वता ल्याउनुपर्छ ।

यस विषम परिस्थितिमा आउने नेपाल धितोपत्र बोर्ड (धिबो) को आगामी नीति तथा कार्यक्रमले जुनसुकै विषम परिस्थितिमा सहजै कारोबार गर्न सकिने पूर्ण स्वचालित कारोबार प्रणालीको सुनिश्चिता दिनैपर्छ । यस्तै बन्दाबन्दीबाट प्रभावित कम्पनीको व्यवसाय, मुनाफा र लाभांशसँगै अस्वस्थ मूल्यान्तरको दोहोरो मारमा परेका लगानीकर्ताहरूलाई बजारमा टिकाउने, नयाँ लगानीकर्ता भित्र्याउने र धितोपत्रको माग र आपूर्ति सन्तुलनका कार्यक्रमहरू कार्यान्वयन गर्नैपर्छ । यस्तै विगतदेखि समाधान हुन बाँकी लगानीकर्ताका निम्न झिनामसिना समस्याहरूको व्यावहारिक समाधान, दरिलो नियमन, व्यापक पहुँच र स्वस्थ बजारको प्रत्याभूति हुन सके आहत लगानीकर्ताहरूको अनुहार केही उज्यालिनेछ ।

नीतिगत स्पष्टता र सम्मानजनक पेसा-व्यवसाय

१. समग्र धितोपत्र बजारलाई कसरी हेर्ने ? कसरी अगाडि बढाउने ?; व्यवसायिक कर, पुँजीगत लाभकर वा लाभांश कर के, कसरी र कति ?; पुँजी निर्माण, लगानी वा धितोपत्र कारोबार के र कसरी ?; पेसा वा व्यवसाय ? भन्ने स्पष्टताका लागि सरकारसँग समन्वय गर्दै सोही अनुसारको नीतिको व्यावहारिक कार्यान्वयन गराउने ।

२. धितोपत्रको लगानी वा कारोबार आयको कानुनी र व्यावहारिक मान्यतासँगै गर्वका साथ लगानीकर्ता र कारोबारीको पहिचानसहित सम्मानजनक जीवनयापनको वातावरण बनाउने । धितोपत्रबाट जति नै आय भए पनि ऋणका लागि अन्य आय चाहिने व्यवस्थाको समाधान खोज्ने ।

सूचना, सचेतना र समानता

१. धितोपत्रको मूल्य निर्धारण र लगानी-कारोबार निर्णयको आधार सूचना, पहुँच र शुद्धता भएको तथ्यलाई मनन गर्दै बोर्ड वा नेप्सेमा सूचीकृत कम्पनीका व्यावसायिक र वित्तीय सूचनाहरू एकीकृत र व्यवस्थित भण्डारणको व्यवस्था गरी लगानीकर्ताहरूको शुद्ध सूचनामा सहज र समान पहुँच कायम गर्ने ।

२. कम्पनीको व्यावसायिक र वित्तीय सूचनामा शुद्धता, यथार्थपरकता, पर्याप्तता र एकरूपताका लागि त्रैमासिक विवरणको ढाँचामा पुनरावलोकन गर्दै विभिन्न उपसमूहका कम्पनीहरूको विवरणमा एकरूपता, सार्वजनिक सूचनाप्रति कम्पनीका सम्बन्धित पदाधिकारीलाई जिम्मेवार बनाउँदै र गलत सूचना प्रवाहबाट हुने हानि–नोक्सानीमा क्षतिपूर्ति तथा कारबाहीको व्यवस्था, सार्वजनिक सूचनाको पर्याप्तता, यथार्थता र शुद्धताको परीक्षणको व्यवस्था गर्ने । निगरानी (भिजिलेन्स) का लागि विशेष सफ्टवेयर र क्षमताको विकास गर्ने ।

३. सूचनामा विशेष पहुँच (भित्री सूचना) तथा गलत सूचनाका आधारमा मूल्य र कारोबार प्रभावित पार्ने कार्यको नियमन, नियन्त्रण र कारबाही गर्ने ।

४. सेयरमा लगानी र कारोबार, अन्तरनिहित जोखिम, जोखिम व्यवस्थापन, व्यक्तिगत जोखिमवहत क्षमता, लागत र प्रतिफलसम्बन्धी व्यावहारिक ज्ञानका लागि बोर्डको नेतृत्वमा लगानीकर्ता सचेतना र तालिम पाठ्यक्रम र निर्देशिकाको विकास, व्यावहारिक तालिम, तालिमहरूलाई नियमन, लाइसेन्स-पूर्वस्वीकृतिको व्यवस्था गर्ने ।

५. विभिन्न क्षेत्रका कम्पनीका सेयरधनीहरू मात्र होइन, एकै कम्पनीका सेयरधनीहरूबीच समेत अधिकार, जिम्मेवारी, लगानी र प्रतिफलमा असमानता, विभेद र द्वन्द्व हटाउन; बजारमूल्यमा अनावश्यक चलखेल, मुनाफा वितरणमा द्वन्द्व रोक्न र समग्र पुँजीबजारको दीर्घकालीन विकासका लागिसमेत जलविद्युत्, उत्पादन, होटलमा जस्तै बैंक तथा वित्तीय संस्था, बिमा क्षेत्रमा पनि संस्थापक र सर्वसाधारणबीचको कानुनी विभेद अन्त्य गर्ने ।

प्रविधिगत समस्या र डिजिटल डिभाइड

१. पुँजीबजारमा प्रविधिको उपयोगबाट सहजतासँगै बढ्दो लागत, तथ्यांक भण्डारण, सुरक्षा र उपयोग तथा प्रविधिकै दुरुपयोगबाट लगानीकर्तामा हुने हानि, बजार सञ्चालन र व्यवस्थापनमा आइपर्ने चुनौतीका साथै डिजिटल डिभाइडबाट बजार पहुँच वा बहिष्करणको सम्भावनालाई प्रभावकारी ढंगले सम्बोधन गर्ने । प्रविधिकै दुरुपयोग गर्दै सीडीएसले लगानीकर्ताको जानकारी-स्वीकृतिबिना डिम्याट खाताबाट सेयर झिक्ने, मर्चेन्ट बैंकरले बैंक खातामा पैसा राख्ने र झिक्ने कामलाई नियन्त्रण गर्ने ।

२. पूर्ण अभौतिक धितोपत्र बजारका लागि हालसम्म भौतिक रूपमा धारित सबै सेयर, प्राप्त हकप्रद वा बोनससमेत एकमुस्ट भौतिक नै बेच्ने तर क्रेताले अभौतिक पाउने व्यवस्था गर्दै भौतिक सेयरको व्यावहारिक समस्या समाधान गर्ने । सेयर रजिस्टारहरूबाट कायम बोनस र हकप्रदको भौतिक-लिखित प्रमाणपत्र प्रमाणित र उपलब्ध गराउनुपर्ने ।

३. लगानी क्षमता र ज्ञान भएका तर प्रविधिगत ज्ञान र पहुँच नभएकाहरूका लागि हेल्प डेक्स वा वैकल्पिक व्यवस्थाबाट पहुँच कायम गर्ने ।

कारोबार र बजार सञ्चालन

१. नेपाली लगानीकर्ता-कारोबारीहरूको आवश्यकताअनुरूपको भौतिक उपस्थितिबिना विश्वसनीय, सहज र सुलभ तरिकाले कारोबार र राफसाफ विद्युतीय माध्यमले हुने पूर्ण स्वचालित (अटोमेटिक) र पूर्ण कारोबार (कम्प्लिट) प्रणाली कार्यान्वयनमा ल्याउने । यसमा अनावश्यक तेस्रो पक्षहरू (भुक्तानी प्रणाली, डाटा सेन्टर) को सहभागिता र पहुँच निरुत्साहित गर्ने । धरौटी राख्नुपर्ने व्यवस्थाको व्यावहारिक समाधान खोज्ने ।

२. बजार पुँजीकरण र सूचकांकको विश्वसनीयता कायम गर्न पारदर्शिता, विधिमा एकरूपता कायम गर्नुका साथै बाँडफाँड नीतिमा पुनरावलोकन; आईपीओ, हकप्रद र बोनसको बाँडफाँड र सूचीकरण; मर्ज वा प्राप्ति गरेका कम्पनीको सूचीकरण र ओपनिङ प्राइस गणनामा आवश्यक निर्देशन र नियमन गर्ने ।

३. स्वीकृत विवरणपत्रअनुसार कोष परिचालन नगर्ने, खुद मूल्य अंकित मूल्यभन्दा २० प्रतिशत कम कायम गर्ने म्युचुअल फन्ड व्यवस्थापक र सुपरभाइजरलाई सशक्त कारबाही तथा कोषको खोरजी गर्दै रकम फिर्ता गराउने ।

४. फन्ड व्यवस्थापकहरूलाई सुनिश्चित शुल्कको सट्टा वार्षिक ०.२५ प्रतिशत व्यवस्थापन शुल्क (एएमसी) र मुनाफामा १० प्रतिशतको हिस्सेदारी (प्रफिट सेयरिङ) को व्यवस्था गर्ने । कोषको व्यवस्थापन तथा सुपरिवेक्षण स्वतन्त्र मर्चेन्ट बैंकरबाट गराउने ।

५. ऋणपत्र (डिबेन्चर) को सहज, व्यावहारिक र प्रभावकारी कारोबारका लागि विद्यमान व्यावहारिक, कानुनी र प्रणालीगत समस्या समाधान गर्ने, सो नहुँदासम्म डिबेन्चर निष्कासनमा रोकका लागि पहल गर्ने ।

पहलकदमी र समन्वय

१. करसँग सम्बन्धित करको दर, लागत–लाभ र कर, अग्रिम र अन्तिम कर भन्ने सदाका लागि निरुपण गर्न आवश्यक पहलकदमी लिने ।

२. उच्चदरको अनपेक्षित सट्टेबाजीलाई निरुत्साहन र दीर्घकालीन लगानी प्रोत्साहन गर्न सेयरधारण अवधिका आधारमा फरक दरमा लाभकर, लागत गणनामा मुद्रास्फीतिको समायोजन, पुँजीगत लाभकरलाई अन्तिम हुने कानुनी सुनिश्चिताका लागि पहल र समन्वय गर्ने ।

३. धेरै कम्पनीलाई सूचीकरणमा प्रोत्साहन, बजार विविधीकरण र सन्तुलन कायम गर्न तथा सेयरधनीहरूले प्रतिफल हात पार्न ४० प्रतिशत हाराहारी कर तिर्दै करछुट पाएका म्युचुअल फन्डहरूसँग प्रतिस्पर्धा गर्नुपरेको परिप्रेक्ष्यमा कम्तीमा धितोपत्र बजारमा सूचीकृत कम्पनीलाई लाभांश कर छुट गराउँदै व्यक्तिगत लगानीकर्ता र म्युचुअल फन्डलाई समान व्यवहार गर्ने ।

४. अन्तर्राष्ट्रिय प्रचलनविपरीत लिइँदै आएको बोनस सेयरमा लाभांश कर छुटका लागि पहल गर्ने ।

५. निश्चित मितिको सन्दर्भ मूल्यबिनाको भारित औसत लागत गणना विधिले सिर्जित लागत र करगत समस्याहरू जस्तै, क) मर्ज वा प्राप्ति अगाडि र पछाडिको सेयरको पहिचान र कर गणना, ख) सूचीकरण नहुँदै पहिले मूल र पछि हकप्रद वा बोनस सेयर बिक्रीको लागत र लाभकर, ग) बिओ ट्रान्सफर समस्यासमेतको दीर्घकालीन समाधानका लागि विद्यमान लागत गणना प्रणाली-सफ्टवेयरमा परिमार्जन, लाभ गणनालाई पूर्ण स्वचालित बनाउन र निर्धारित कर नै आधिकारिक र अन्तिम हुने कानुनी व्यवस्था गर्दै लगानीकर्ताको अनिश्चित करको दायित्वबाट छुट्कारा दिन सम्बन्धित पक्षहरूसँग समन्वय र नेतृत्व लिने ।

६. म्युचुअल फन्डमा सहभागी व्यक्तिगत लगानीकर्तालाई आयकरमा छुटको व्यवस्थाका लागि पहल गर्ने । ७. सेयरधितो कर्जा र मार्जिन कलमा लचकताका लागि केन्द्रीय बैंकसँग पहल गर्ने ।

अन्य

१. निकै लामो समयदेखिको बैंक-सहायक कम्पनीलाई धितोपत्र कारोबारको अनुमति, बुक बिल्डिङ, मार्केट डिलर जस्ता अन्योलता तत्काल निरुपण गर्ने ।

२. नेप्से, सीडीएससी, मर्चेन्ट बैंकर, ब्रोकरहरूलाई सार्वजनिक सेयर निष्कासन, नेप्सेमा सूचीकरण र कारोबार गराउने ।

३. बोनस र हकप्रद सेयरको बुकक्लोज मिति परिवर्तन गरी सभाले पारितपछि रेकर्ड डेट कायम गर्ने ।

४. अक्सन मार्केट सुरु गराई सर्ट सेल, क्लोजआउटलाई व्यवस्थापन र नियमन गर्ने ।

जोखिमपूर्ण बजारमा दोहोरो मारमा परेका लगानीकर्ताहरूलाई बोर्डले प्रत्यक्ष उल्लेख्य राहत दिन त नसक्ला, तर उल्लिखित बुँदाहरूको व्यावहारिक कार्यान्वयन गर्दै स्वस्थ प्रतिस्पर्धा, दिगोपन, सहजता र समानताको सुनिश्चित गर्न सक्नेछ ।

काराेवार दैनिकमा २०७७ जेठ ४ गते प्रकाशित, https://www.karobardaily.com/news/idea/32101