Q47677 विषम परिस्थितिसँग जुध्दै बैंकहरू

आर्थिक वर्ष २०७६/७७ को करिब चार महिना नयाँ व्यापारबिनाका पसल बनेका बैंकहरूको वित्तीय विवरणमा खर्चको भार र आम्दानीको अभाव स्पष्ट देख्न सकिन्छ । बैंकहरूको प्रस्तुत वित्तीय नतिजा आ.व. २०७५/७६ तुलनामा र अपेक्षाकृत कमजोर भए पनि (क) काबुबाहिरको विषम परिस्थिति, (ख) सबै उद्योग, व्यवसाय र आर्थिक गतिविधिमा संकुचन, (ग) राज्य र नियामकबाट थोपरिएका आर्थिक भारका बाबजुद तिर्नुपर्ने ब्याज र खर्च कटाएर थोरै भए पनि मुनाफा हासिल गर्नु सन्तोषजनक मान्नैपर्छ । 

बैंकहरूको २०७६/७७ असार मसान्तको वित्तीय अवस्था

बैकहरू

चुक्ता पूँजी (रु. अर्ब)

संचित मुनाफा (रु. अर्ब)

जगेडा कोष (रु. अर्ब)

ग्राहक निक्षेप (रु. अर्ब)

ग्राहक कर्जा तथा सापटी (रु. अर्ब)

खुद मुनाफा (रु. अर्ब)

वितरण योग्य मुनाफा (रु. अर्ब)

इम्परिमेन्ट चार्ज (रु. अर्ब)

नियामकीय व्यवस्था/ (फिर्ता) (रु. अर्ब)

प्रतिसेयर आम्दानी (रु.)

नेटवर्थ (रु.)

पूँजी कोष (%)

नविल

१०.१०

३.०४

१२.६६

१९०.८१

१४८.२३

३.५७

३.०४

०.७४

०.३८

३५.३२

२५५.५२

१२.८१

कृषि विकास

९.५६

२.१०

११.३७

१४३.६५

१२३.०५

३.४७

१.६७

०.३४

१.०९

३२.८८

२४०.९५

२०.४६

एनआईसी एसिया

९.७२

१.६९

५.८२

२०१.६३

१६०.१९

३.१२

१.४४

१.१२

०.४०

३२.१२

१७७.३६

१३.२०

एभरेष्ट

८.४७

१.७३

८.१४

१४३.५५

११२.२०

२.५०

१.६७

०.५५

०.१३

२९.४८

२१९.३७

१३.३२

हिमालयन

९.३७

२.५०

५.६७

१२५.२६

१०१.६५

२.५४

१.३१

०.३०

०.३३

२७.१३

१८७.२०

१४.६७

स्ट्याण्डर्ड चार्टड

८.०१

१.५२

५.५७

९८.४७

५३.९१

१.९८

१.५२

०.४४

०.०३

२४.७६

१८८.५०

१८.५४

नेपाल

११.२८

४.१३

१२.९९

१४२.११

१०४.५९

२.५६

२.२१

०.५५

०.१७

२२.६६

२६७.५०

१६.६८

सिद्धार्थ

९.७९

०.९४

५.२४

१३९.६१

१२३.४५

२.०९

०.८७

०.७३

०.६५

२१.३८

१६३.२२

१२.९७

सानिमा

८.८०

१.१२

२.८३

१०६.८४

९०.५७

१.७०

१.०५

०.८८

०.२४

१९.३५

१४४.८३

१२.९७

ग्लोबल आइएमई

१८.९८

१.६२

८.४२

२१२.३२

१८९.३९

३.५४

१.७३

१.७४

०.३३

१८.६५

१५२.९२

१२.४१

नेपाल इन्भेष्टमेन्ट

१४.२५

१.६२

११.४२

१६६.३६

१३५.४६

२.५७

०.६५

१.८८

०.८९

१८.०५

१९१.७४

१३.२३

बैंक अफ काठमान्डू

८.५५

०.९६

४.८१

९२.१०

७५.९२

१.४८

०.८८

०.५४

०.१९

१७.२६

१६७.४४

१४.०९

नेपाल एसबिआई

८.९६

१.४१

४.३८

११०.४५

८९.६२

१.५३

०.९९

०.२७

०.१२

१७.०९

१६४.६४

१५.४४

प्राइम कमर्सियल

१३.९९

१.७६

४.८०

११९.४४

११०.४५

२.२९

१.६२

०.७८

०.२३

१६.३९

१४६.९१

१३.४०

एनएमबी

१३.९५

०.९६

५.८३

१३१.६६

११५.७०

२.२७

१.४३

१.६२

०.०६

१६.२८

१४९.५७

१४.२३

सनराइज

८.९७

१.०९

३.४७

९०.२३

८१.०४

१.३९

०.५३

०.८४

०.३२

१५.५३

१५०.८६

१४.६०

लक्ष्मी

९.८१

१.६०

२.५४

१००.८६

८९.४४

१.४८

१.१३

०.३५

०.३९

१५.१३

१४२.२४

१२.४६

माछापुच्छ्रे

८.४६

०.९२

२.१६

१०४.१०

९२.३४

१.२५

०.९१

०.६०

०.०७

१४.८०

१३६.८०

१३.००

नेपाल बंगलादेश

८.५०

०.४९

४.११

६६.४४

५८.९७

१.२४

०.४५

०.८०

०.२८

१४.६५

१५४.१५

१३.१७

प्रभु

१०.३२

१.११

४.१९

१२८.४९

९९.६९

१.३७

१.०८

०.२५

(०.०९)

१३.२५

१५१.२९

११.५९

सिटिजन्स

९.०९

०.८८

३.४०

८८.५२

७९.१७

१.१२

०.८२

०.६८

(०.०५)

१२.२८

१४७.०७

१५.७१

नेपाल क्रेडिट एण्ड कमर्स

९.३५

०.८९

२.९४

७३.७९

६५.११

१.१३

०.७०

०.३३

०.१८

१२.०९

१४०.९१

१३.४०

मेगा

१३.१४

१.१२

३.३२

१२७.८९

११०.६०

१.५२

१.१२

०.८९

०.१९

११.५७

१३३.९९

१२.८८

कुमारी

१२.५२

०.७४

३.८२

११६.५५

१११.०९

१.४१

०.७१

०.४२

०.४३

११.२८

१३६.४७

१४.४२

सेञ्चुरी

८.४२

०.६८

१.५४

६५.३४

५८.०४

०.९१

०.४०

०.५३

०.३२

१०.७७

१२६.७६

१४.५३

सिभिल

८.००

०.२६

१.८०

५७.५१

५१.५१

०.४६

०.२५

०.४४

०.११

५.७१

१२५.८५

१५.००

राष्ट्रिय बाणिज्य

९.००

१.३५

१३.०९

२३०.८३

१५०.८१

४.४५

१.०४

०.०९

२.५६

४९.४५

२६०.३८

१२.६८

जम्मा

२७९.३४

३८.२५

१५६.३२

३३७४.८०

२७८२.१८

५४.९५

३१.२१

१८.७०

९.९३

औसत

१०.३५

१.४२

५.७९

१२४.९९

१०३.०४

२.०४

१.१६

०.६९

०.३७

१९.८३

१७१.२८

१४.१४

नोटः बैकहरूले प्रकाशित विवरण आवश्यक समायोजित तथ्यांक । ग्लोवलमा जनता र कुमारीमा देवको देखाइएको मुनाफा जोडिएको ।

चुक्ता पुँजी, सञ्चिति तथा जगेडा कोष

बैंकहरूले गाभेर र बोनस सेयरबाट आव ७६/७७ मा कुल ३२.५९ अर्ब रुपैयाँले चुक्ता पुँजी बढाएर औसत १०.३५ अर्ब पु-याए । जनता गाभेर ग्लोबल आईएमईले सबैभन्दा बढी चुक्ता पुँजी १८.९८ अर्ब पु-याउँदा सिभिल ८ अर्ब रुपैयाँसहित अन्तिममा रह्यो । आव ७५/७६ कै साधारणसभा नसकेको सेञ्चुरीको घोषित २ प्रतिशत बोनस सेयर पुँजीकृत हुनै बाँकी छ । पुँजी कोषभन्दा चुक्ता पुँजीमा ध्यान दिँदा आधारभूत सूचकहरू भने खस्किँदै छन् ।

प्रायः बैंकहरूले पुँजीकृत गरे पनि सेञ्चुरी, सिटिजन्स, एभरेस्ट, ग्लोबल आईएमई, माछापुछ्रे, नबिल, इन्भेस्टमेन्ट, एनएमबी, प्राइम र नेपाल बैंकसँग उपलब्ध ‘सेयर प्रिमियम’ मध्ये सबैभन्दा बढी १.७९ अर्ब रुपैयाँ नेपाल बैंकसँग छ । सञ्चित कोषतर्फ बैंकहरूसँग औसतमा १.४२ अर्ब देखिँदा सबैभन्दा बढी नेपाल बैंकसँग ४.१३ अर्ब र कम सिभिलसँग २६ करोड रुपैयाँ मात्र छ । जगेडा कोषमा सबैभन्दा बढी रकम राष्ट्रिय वाणिज्यसँग १३.०९ अर्ब, नेपाल बैंकसँग १२.९९ अर्ब र नबिलसँग १२.६६ अर्ब उपलब्ध हुँदा सेञ्चुरीसँग केवल १.५४ अर्ब रुपैयाँसहित औसतमा ५.७९ अर्ब रुपैयाँ देखिन्छ ।

निक्षेप र कर्जा

विषम परिस्थितिका बाबजुद ग्राहकहरूको बैंक निक्षेप बढेर कुल ३३ खर्ब ७५ अर्ब तथा औसतमा प्रतिबैंक १२४.९९ अर्ब रुपैयाँ पुगेको छ । असूचीकृत राष्ट्रिय वाणिज्यले रु. २३०.८३ अर्ब निक्षेप संकलन गर्दा ग्लोबल आईएमईले रु. २१२.३२ अर्बसहित सूचीकृततर्फ पहिलो हुँदा उल्लेख्य निक्षेप वृद्धिका बाबजुद सिभिल रु. ५७.५१ अर्बसहित अन्तिममा रहेको छ ।

ग्राहकलाई प्रवाहित कर्जा तथा सापटमा सुस्तताका बाबजुद कुल २७ खर्ब ८२ अर्ब रुपैयाँ तथा औसतमा १०३.०४ अर्ब रुपैयाँ हाराहारी पुगेको छ । रु. १८९.३९ अर्ब कर्जा प्रवाह गर्दै ग्लोबल आईएमई पहिलो तथा ५१.५१ अर्बसहित सिभिल बैंक अन्तिममा रहेको छ ।

मुनाफा, प्रतिसेयर आय र नेटवर्थ

सम्भावित कर्जा नोक्सानीका लागि थप रु. १८.७० अर्ब छुट्ट्याउने बाध्यता, ब्याज छुट र स्प्रेडमा संकुचनले बैंकहरूको खुद मुनाफा ७५-७६ को भन्दा रु. १०.४५ अर्बले घटेर कुल ५४.९५ अर्बमा सीमित भएको छ । कम कर्जा परिचालनका बाबजुद राष्ट्रिय वाणिज्यले रु. ४.४५ अर्बसहित खुद मुनाफामा अरूलाई उछिन्दा सूचीकृतमध्ये नबिलले ३.५७ अर्ब, ग्लोबल आईएमईले ३.५४ अर्ब र सिभिलले केवल ४६ करोड रुपैयाँमात्र कमाउँदा बैंकहरूले औसतमा २.०४ अर्ब रुपैयाँ खुद मुनाफा कमाए । संस्था गाभेर पुँजी बढाए पनि गाभिएकाको मुनाफा स्पष्ट नहुँदा ग्लोबल आईएमई, एनएमबी, प्राइम, कुमारी, मेगा, सिटिजन्सको यथार्थ खुद मुनाफा अन्योलपूर्ण छ ।

बढ्दो चुक्ता पुँजी र खस्कँदो मुनाफा अनि गाभिएकाहरूको अस्पष्ट मुनाफाले वित्तीय मानक ‘प्रतिसेयर आय’ (ईपीएस) अशुद्ध र अन्योलपूर्ण देखिए । नबिलले समेत ३७.२४ भने पनि वास्तविक ३५.३२ रुपैयाँसहित सबैलाई उछिन्दा सिभिल ३.१५ सहित कमजोर रह्यो । पाकेको तर नउठेको ब्याज ९.९३ अर्ब नियामकीय कोषमा छुट्ट्याउँदा बैंकहरूको वितरणयोग्य मुनाफा १६.३८ अर्बले घटेर ३१.२१ अर्ब रुपैयाँमा सीमित भयो । नबिलले सञ्चितलाई समेत मिसाउँदै कुल वितरणयोग्य ३.०४ अर्ब देखाएर पहिलो र २५.२१ करोड रुपैयाँसहित सिभिल अन्तिममा रह्यो ।

चुक्ता पुँजी वृद्धिसँगै बैंकहरूको औसत नेटवर्थ रु. १०.३५ पैसाले कमी आउँदा एनसीसीको ३७.४७, एनएमबीको ३१.९२ र नेपाल बैंकको ३२.५५ रुपैयाँले घटेको छ । बैंकहरूले औसत १७१.२८ नेटवर्थ कायम राख्दा नेपाल बैंक २६७.५० सहित उत्कृष्ट र १२५.८५ रुपैयाँसहित सिभिल नै कमजोर देखियो ।

पुँजी कोषको अवस्था

मौद्रिक नीति र कर्जा प्रवाहमा कमीका कारण प्रायः बैंकहरू पुँजी पर्याप्तताको सहज अवस्थामा छन् । अझ काउन्टर साइक्लिकल बफरमा सहजतासँगै बैंकहरूले न्यूनतम ११ प्रतिशत र नगद लाभांशका लागि १२ प्रतिशत पुँजी कोष कायम गरे पुग्नेमा हाल औसतमा १४.१४ प्रतिशत छ । पुँजी वृद्धिका बावजुद ११.५९ प्रतिशतको पुँजी कोषले प्रभु दबाबमा र २०.४६ प्रतिशतसहित कृषि विकास बैंक अधिक पुँजीको अवस्थामा देखिएको छ ।

मूल्य आम्दानी अनुपात (पीई)

घट्दो ईपीएस र बढ्दो-स्थिर मूल्यसँगै २०७७ भदौ ११ गते मूल्यगत जोखिम देखाउने पीई बढेर औसत १८.४५ पुगेको छ । पीईको आधारमा २६.७० सहित सबैभन्दा महँगो स्ट्यान्डर्ड चार्टड र सस्तो १२.८४ नेपाल बैंक देखिन्छ । प्रत्येक कारोबारमा परिवर्तन हुने पीईलाई केवल सन्दर्भका रूपमा प्रयोग गरिनुपर्छ ।

लाभांश क्षमता र लगानी निर्णय

घटेको खुद मुनाफा अनि बढेको नियामकीय व्यवस्थासँगै खस्केको वितरणयोग्य मुनाफा र मिलेसम्म बाँड्ने प्रवृत्तिले रित्तिएको सञ्चित र सेयर प्रिमियमले लाभांश क्षमता निकै कमजोर र अनिश्चित देखिन्छ । केही बैंकसँग उपलब्ध स्वाप आय, नखुलाइएको मुनाफा र डिबेञ्चर रिडेम्पसनबाट फिर्ता रकमसँगै असोजभित्र असुली हुने रकमले वास्तविक लाभांश क्षमता निर्धारण गर्ने हुँदा लगानी निर्णय र व्यवस्थापन गर्दा तत्कालीन आँकडासँगै सम्भावित अवस्था केलाउनै पर्छ ।

वितरणयोग्य मुनाफा र सञ्चिति हेर्दा नेपाल बैंकको लाभांश क्षमता सबैभन्दा बढी देखिन्छ भने सिभिलको कम, तर ग्लोबल आईएमई, इन्भेस्टमेन्ट, प्राइम, मेगा, कुमारी, सिटिजन्ससँग उपलब्ध स्वापको रकम र गाभिएकाको मुनाफा तथा हिमालयन, लक्ष्मी, बीओके र सिद्धार्थले डिबेन्चर रिडेम्पसन फन्डको रकम परिचालन गरे लाभांश क्षमता बढ्नेछ ।

सूचीकृत बैंकहरूको तथ्यांकले क) खुद मुनाफा, वितरणयोग्य मुनाफा र ईपीएसमा नबिल; ख) सञ्चित, जगेडा कोष, नेटवर्थ र पीईमा नेपाल बैंक; ग) चुक्ता पुँजी, ग्राहक निक्षेप र कर्जा तथा सापटीमा ग्लोबल आईएमई; घ) पुँजी कोषमा कृषि विकास बलियो देखिँदा सिभिल प्रायः सूचकमा कमजोर छ । आर्थिक गतिविधिसँगै परिर्वतन हुने बैंकिङको तत्कालीन आँकडा उत्साहजनक नभए पनि लगानी निर्णय गर्दा ‘आशा र त्रास’को राम्ररी विश्लेषण गर्दै जोखिमवहन/व्यवस्थापन क्षमता, लगानीको स्रोत र लागतसमेतलाई ध्यान दिनुपर्छ ।

समग्रतामा बैंकहरूकाे अवस्था र प्राथमिकताकाे अवस्था

For clarity click image or for data click 

लेखमा गरिएकाे विश्लेषण र विचार उपलब्ध तथ्यांक र सूचनाकाे अाधारमा गरिएकाे हाे । लगानी निर्णय र व्यवस्थापन गर्दा अाफ्नाे जाेखिम क्षमता र स्वविवेकमा गर्न अनुराेध छ । लेखकाे वा मेराे विचारकाे अाधारमा किनबेच गर्दाकाे जाेखिमकाे भागिदार स्वयम हुनुपर्नेछ ।

काराेवार दैनिकमा २०७७ भदाै १४ गते विषम परिस्थितिसँग जुध्दै बैंकहरू शीर्षकमा प्रकाशित, https://www.karobardaily.com/news/77194

Last UPDATE: 3 Sept 2020, 10.44 am