पछिल्लो तीन वर्षमा नेपालको पुँजी बजार कस्तो रह्यो ?, तथ्यांकले यस्तो भन्छ

अार्थिक न्यूजबाट साभारhttp://aarthiknews.com/2018/10/17/166766/?fbclid=IwAR0n46NWEPrrYbb17OICz2_EVGIZQ3qH8QxbaJvxM_jMDVgVjLf861ISP_c

काठमाडौं, असाेज ३१ । पछिल्लो तीन वर्ष नेपालको शेयर बजारमा निक्कै उतार चढाव रह्यो । यसबीचमा नेपाल स्टक एक्सचेन्ज (नेप्से) परिसूचक इतिहासकै उच्च बिन्दूमा पुग्यो । उच्च गतिमा वृद्धि हुँदै गएको नेप्से घटेर निक्कै तलसम्म झर्यो । यद्यपि, पछिल्ला केही दिनयता पुँजी बजारमा सुधारको संकेत देखिएको छ ।

पछिल्ला तीन वटा आर्थिक वर्षमा नेपाल स्टक एक्सचेन्ज (नेप्से) मा विभिन्न कम्पनीको २ खर्ब २१ अर्ब ५८ अर्ब २३ करोड ८३ लाख ९२४ दशमलव ६८ रुपैयाँ बराबरको ११ अर्ब ६० करोड ६६ लाख ७१ हजार ६२३ दशमलव २३ कित्ता शेयर सूचीकृत भएका छ ।

जसमध्ये गत आवमा नेप्सेमा ७३ अर्ब ३७ करोड २३ लाख ८७ हजार ५२८ दशमलव ९१ रुपैयाँ बराबरको १ अर्ब ३१ करोड ५१ हजार ९२५ दशमलव ३५ कित्ता शेयर सूचीकृत भएको थियो ।

गत आवमा आईपीओ २० अर्ब ७८ करोड ४३ लाख ७४ हजार रुपैयाँ बराबरको १९ करोड २८ लाख ८३ हजार ७४० कित्ता शेयर, एफीओमा ११ अर्ब ५१ करोड ४८ लाख ४८ हजार १५४ रुपैयाँ बराबरको ३ करोड ५२ लाख ७९ हजार ४१२ कित्ता शेयर, बोनस शेयरमा ३३ अर्ब ८ करोड ६९ लाख ३९ हजार ९९८ दशमलव ९१ रुपैयाँ बराबरको ३३ करोड ८६ लाख ८८ हजार ८१९ दशमलव ५९ कित्ता शेयर सूचीकृत भएका छन् ।

त्यस्तै हकप्रद शेयरमा २ अर्ब ५७ करोड ४ लाख १८ हजार ६७६ रुपैयाँ बराबरकोे २५ करोड ७० लाख ४१ हजार ८८६ दशमलव ७६ कित्ता शेयर, म्युचल फन्डमा ४ अर्ब ८० करोड रुपैयाँ बराबरको ४८ लाख कित्ता शेयर र अफर डकोमेन्ड अर्थात प्रमोटर शेयर (बैंक अफ काठमाण्डु) ६१ करोड ५८ लाख ६ हजार ७ सय रुपैयाँ बराबरको ६१ लाख ५८ हजार ६७ कित्ता शेयर सूचीकृत भएका छन् ।

यसैगरी आव २०७३र७४ मा ९७ अर्ब ४२ करोड ९० हजार ६२ हजार ९३५ दशमलव ७७ रुपैयाँ बराबरको १ अर्ब २८ करोड ८२ लाख ८९ हजार ३७३ दशमलव ८८ कित्ता शेयर नेप्सेमा सूचीकृत भएका थिए । जसमा आईपीओ ४ अर्ब ७४ करोड ६० लाख ३१ हजार ४ सय रुपैयाँ बराबरको ४ करोड ७४ लाख ६० हजार ३१४ कित्ता शेयरसूचीकृत भएका थिए ।

एफपीओमा ७ अर्ब ९९ करोड ४६ लाख २४ हजार ५६६ दशमलव ७७ रुपैयाँ बराबरको ६७ लाख ६ हजार १८ दशमलव ८७ कित्ता शेयर, बोनस शेयरमा ३४ अर्ब ७९ करोड ५९ लाख ९२ हजार ७६८ रुपैयाँ बराबरको ३५ करोड २६ लाख ९८ हजार ८९९ कित्ता शेयर, हकप्रद शेयरमा ४५ अर्ब ६४ करोड २४ लाख १४ हजार २०१ रुपैयाँ बराबरको ४५ करोड ६४ लाख २४ हजार १४२ दशमलव ७६ कित्ता शेयर र म्युचल फन्डमा ४ अर्ब २५ करोड रुपैयाँ बराबरको ४२ करोड ५० लाख कित्ता शेयर सूचीकृत भएका छन् ।

त्यस्तै गरी आव २०७२र७३ मा नेप्सेमा ५० अर्ब ७८ करोड ९ लाख ३३ हजार ४६० रुपैयाँ बराबरको ९ अर्ब ८३ लाख ३० हजार ३२४ कित्ता शेयर सूचीकृत भएका थिए । जसमा आईपीओ १३ अर्ब ४८ करोड ६१ लाख ८२ हजार ३ सय रुपैयाँ बराबरको ८ अर्ब ५८ करोड ४१ लाख ५३ हजार १२६ कित्ता शेयर, एफीओमा ५ अर्ब ८३ करोड ४२ लाख ७२

हजार ९८८ रुपैयाँ बराबरको १ करोड ९४ हजार ६६२ कित्ता शेयर, बोनस शेयरमा २१ अर्ब ५ करोड ६१ लाख २ हजार २०७ रुपैयाँ बराबरको २२ करोड ३८ हजार ७७६ कित्ता शेयर, हकप्रद शेयरमा ९ अर्ब ४० करोड ४३ लाख ७५ हजार ९६५ रुपैयाँ बराबरको ९ करोड ४० लाख ४३ हजार ७६० कित्ता शेयर र म्युचल फन्डमा १ अर्ब रुपैयाँ बराबरको १० करोड कित्ता शेयर सूचीकृत भएका छन् ।

गत आर्थिक वर्षको अन्त्यसम्म नेपाल स्टक एक्सेन्ज (नेप्से) मा १ हजार २ सय १२ दशमलव ३६ को बिन्दूमा रहेको थियो । एक वर्षको अन्तरालमा नेप्से २३ दशमलव ४४ प्रतिशतले घटेको छ । २०७४ असार १ गते नेप्से १ हजार ५ सय ८३ दशमलव ५७ को बिन्दूमा रहेको थियो ।

गत वर्ष नेप्सेको सबैभन्दा उच्च बिन्दू १ हजार ६ सय ६७ दशमलव ९४ को बिन्दूमा पुग्न सफल भएको थियो भने न्यूनतम बिन्दू १ हजार १ सय ६८ दशमलव ५५ को बिन्दूमा झरेको थियो ।

त्यस्तै बैकिङ समूहमा पनि एक वर्षका अन्तरालमा २७ दशमलव ९८ प्रतिशतले घटेर १ हजार २३ दशमलव ५६ को बिन्दूमा रहेको छ । चालू आवको शुरुवातमा १ हजार ४ सय २१ दशमलव २२ को बिन्दूमा रहेको थियो ।

त्यस्तै गरी फाइनान्स समूहमा १८ दशमलव ३९ प्रतिशतले घटेर ६ सय ४ दशमलव ३६ को बिन्दूमा रहेको छ । होटल समूहमा १८ दशमलव २१ प्रतिशतले घटेर ६ सय ५ दशमलव ६७ को बिन्दूमा, जलविद्युत् समूह २१ दशमलव ५३ प्रतिशतले घटेर १ हजार ४ सय ९८ दशमलव १३ को बिन्दुमा, विकास बैंक २६ दशमलव २६ प्रतिशतले घटेर १ हजार ४ सय ३४ दशमलव १६ को बिन्दूमा झेरको थियो ।

उत्पादक तथा प्रशोधन समूहमा ४ दशमलव ३२ प्रतिशतले घटेर २ हजार २ सय ६४ दशमलव १४ को बिन्दुमा, बीमा समूहमा २५ दशमलव ७७ प्रतिशतले बढेर ६ हजार १ सय ९९ दशमलव ४५ को बिन्दूमा रहेको छ । त्यस्तै अन्य समूह भने बढेको छ । जसको १ दशमलव ९८ प्रतिशतले बढेर ७ सय ७ दशमलव ६७ को बिन्दुमा रहेको छ भने ‘क’ वर्गका मापन गर्ने सेन्सेटिभ इन्डेक्स २४ दशमलव १३ प्रतिशतले घटेर २ सय ५५ दशमलव २ को बिन्दूमा रहेको छ ।

एक वर्षको अवधिमा शेयर बजारका लगानीकर्ताले ४ खर्ब २२ अर्ब ७४ करोड रुपैयाँ अर्थात २२ दशमलव ७५ प्रतिशत सम्पत्ति गुमाएका छन् ।

करिब एक वर्षदेखि शेयर बजार बढ्न नसक्दा शेयरमा लगानी गर्ने लगानीकर्ताको सम्पत्ति भने दैनिक रुपमा घटिरहेको छ । चालू आर्थिक वर्षको शुरुवातमा नेपाल स्टक एक्सचेन्ज (नेप्से) मा समग्र पुँजीकरण १८ खर्ब ५७ अर्ब ८८ करोड रुपैयाँ पुगेको थियो ।

यस वर्षको बीचमा सबैभन्दा बढी पुँजीकरण १९ खर्ब ५४ अर्ब रुपैयाँ पुगेर असार मसान्तसम्म आइपुग्दा पुँजीकरणमा भारी गिरावट हुँदै १४ खर्ब ३५ अर्ब १३ करोड रुपैयाँमा खुम्चिएको छ ।

गत आर्थिक वर्षको शुरुवातमा १२ लाख ९४ हजार २ सय ५९ कित्ताको शेयर खरिद बिक्री भई ६८ करोड १२ लाख ६२ हजार ५ सय २१ रुपैयाँ कारोबार भएको थियो । गत असार मसान्तसम्मको अन्तिम दिनको कारोबार रकम ३१ करोड २६ लाख ७९ हजार ५८३ रुपैयाँ रहेको छ । यस १ वर्षमा कारोबार रकम ३६ करोड २६ लाख रुपैयाँ बराबरको रकमले घटेको छ ।